Naukowcy odkryli szokujący związek między wirusem opryszczki, a demencją. Wzbudza to więc obawy dotyczące wpływu infekcji, których nabywamy na wcześniejszych etapach życia, na zdrowie mózgu w miarę starzenia się.
Najnowsze badania, które przeprowadzono na Uniwersytecie w Uppsali w Szwecji sugerują, że osoby z wirusem opryszczki mogą być dwukrotnie bardziej narażone na rozwój demencji w późniejszym okresie życia w porównaniu do osób, u których ten wirus nie występuje.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na całym świecie około 3,8 miliarda osób poniżej 50 roku życia cierpi na zakażenie wirusem opryszczki pospolitej typu 1 (HSV-1), który jest główną przyczyną opryszczki jamy ustnej, czyli opryszczki wargowej.
WHO szacuje też, że na całym świecie 520 milionów osób w wieku od 15 do 49 lat zakażonych jest wirusem opryszczki pospolitej typu 2 (HSV-2), który jest główną przyczyną opryszczki narządów płciowych.
„Większość osób z wirusem opryszczki nie ma żadnych objawów lub występują tylko łagodne objawy. Wiele osób też nie zdaje sobie sprawy z zainfekowania i może przenosić wirusa na innych, o tym nie wiedząc” – wyjaśnia WHO w odniesieniu do wirusa, który może być przenoszony poprzez kontakty intymne, w tym pocałunki i aktywność seksualną.
Wirus, a mózg
Choć większość osób kojarzy opryszczkę z owrzodzeniami na skórze, nowe badanie sugeruje, że może ona mieć znacznie poważniejsze konsekwencje – potencjalnie wpływając na zdrowie mózgu dziesiątki lat później.
Naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali przez 15 lat przyglądali się sprawie i przeprowadzili badania na grupie 1000 seniorów. Chciano zobaczyć, jak ich funkcje poznawcze zmieniały się w czasie. Ich wyniki potwierdziły wcześniejsze sugestie, że opryszczka może być powiązana z demencją.
Na razie jednak dokładna przyczyna tej zależności nie jest w pełni znana. Naukowcy podejrzewają, że powtarzające się reaktywowanie wirusa może przyczyniać się do przewlekłego zapalenia mózgu. Co jest znanym czynnikiem w chorobach neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera.
Odkrycie to budzi nowe obawy dotyczące tego, w jaki sposób infekcje, które nabywamy wcześniej, mogą kształtować nasze zdrowie poznawcze wraz z wiekiem.
Pogarszające się zdrowie mózgu
Jak wyjaśniono na stronie Stowarzyszenia Alzheimera, demencja „powoduje spadek umiejętności myślenia, znanych również jako zdolności poznawcze. Jest to na tyle poważne, że upośledza codzienne życie i niezależne funkcjonowanie. Wpływa również na zachowanie, uczucia i relacje”.
Demencja jest terminem zbiorczym dla kilku chorób wywołanych przez zmiany w mózgu – dotyka ponad 55 milionów ludzi na całym świecie. Przy czym prawie każdego roku diagnozuje się 10 milionów nowych przypadków – jak informuje WHO. Eksperci przewidują, że do 2030 roku liczba ta wzrośnie do 78 milionów.
Mając do dyspozycji tak szokujące statystyki, naukowcy badają wszystkie możliwe czynniki jej ryzyka. W tym infekcje takie jak opryszczka, która rozprzestrzenia się poprzez najbardziej naturalne formy kontaktu międzyludzkiego.
Chociaż wirusa opryszczki uważa się za niewielki problem zdrowotny, to możliwość, że po kilkudziesięciu latach może on wpływać na zdrowie mózgu, jest niepokojąca.
Silna korelacja
Demencja występuje wtedy, gdy uszkodzenie komórek mózgowych zakłóca ich zdolność do komunikacji, prowadząc do utraty pamięci, dezorientacji i pogorszenia funkcji poznawczych. Różne rodzaje demencji atakują określone obszary mózgu. Choroba Alzheimera zazwyczaj wpływa na hipokamp, czyli obszar odpowiedzialny za pamięć i uczenie się.
Obawy związane z wirusem opryszczki polegają na tym, że nie pozostaje ona tylko na skórze. Po dostaniu się do organizmu może przemieszczać się wzdłuż ścieżek nerwowych, pozostając w uśpieniu w układzie nerwowym. HSV-1, doustna forma wirusa opryszczki, wydaje się być głównym powodem do niepokoju, jeśli chodzi o ryzyko demencji. Niektórzy badacze uważają, że reaktywacja wirusa w czasie może powodować długotrwały stan zapalny w mózgu, zwiększając prawdopodobieństwo pogorszenia funkcji poznawczych.
„Nadal nie mamy odpowiedzi na temat mechanizmów przyczynowych tego związku, czy wirus powoduje chorobę, czy też istnieje związek pośredni” – powiedziała Erika Vestin, główna autorka badania.
To oznacza, że chociaż stwierdzono silną korelację, naukowcy nadal muszą ustalić, czy opryszczka bezpośrednio powoduje demencję, czy po prostu w jakiś sposób zwiększa podatność na jej występowanie.
Czy powinieneś martwić się wirusem?
Jeśli masz wirusa opryszczki, to nie musi oznaczać, że rozwinie się u Ciebie demencja.
Eksperci przestrzegają przed paniką, podkreślając, że opryszczka jest niezwykle powszechna, a mimo to wskaźniki występowania demencji pozostają znacznie niższe niż wskaźniki zakażeń wirusem opryszczki.
Poza tym do innych dobrze znanych czynników ryzyka demencji należą: cukrzyca, nadciśnienie, palenie tytoniu i brak aktywności fizycznej. To one nadal odgrywają o wiele większą rolę w określaniu długoterminowego zdrowia poznawczego.
Chociaż te wstępne wyniki wskazują na pewne zależności to potrzeba większej ilości badań, aby potwierdzić, czy istnieje konkretny związek między wirusem opryszczki, a demencją.
Podczas gdy naukowcy pracują nad znalezieniem odpowiedzi co do tej kwestii, WHO w kilku prostych krokach radzi, jak można zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa opryszczki.
Aby zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa:
- Porozmawiaj ze swoim partnerem o tym, że masz opryszczkę.
- Jeśli masz objawy, nie uprawiaj seksu i zawsze używaj prezerwatywy.
- Nie dziel się przedmiotami, które miały kontakt ze śliną (opryszczka jamy ustnej).
Chociaż wciąż pozostaje wiele pytań bez odpowiedzi, to badanie uzmysławia nam że nasze zdrowie jest zależne od tak wielu czynników, które dopiero zaczynamy poznawać i rozumieć.
Daj nam znać, co myślisz o tym badaniu, a następnie podziel się nim ze znajomymi, abyśmy mogli poznać też ich opinię!
CZYTAJ TAKŻE:
John, zarażony opryszczką w 8 tygodniu życia: „nigdy nie urośnie, jak jego starszy brat”
Dziewczynka umiera zaledwie kilka dni po urodzeniu w ramionach matki – pocałunek mógł być przyczyną
